نظام مهندسی

اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مهندسی ساختمان در سال جاری محسوب می‌شود که اگر بتوان به درستی از این فرصت بدست آمده استفاده کرد، تحولی اساسی در صنعت ساختمان بوقوع خواهد پیوست.

این اقدام در سال گذشته نیز شکل گرفته و با برگزاری جلسات متعدد در کمیسون عمران و هم اندیشی سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان استان‌ها روانه مجلس شورای اسلامی شد که در نهایتا این لایحه رد شد.

اما با تشکیل مجلس دهم شورای اسلامی این طرح دوباره روانه مجلس شد و طرح اصلاح قانون نظام مهندسی تصویب شد و این در حالی است که پیش نویسی که روی میز کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در حال حاضر قرار دارد نیز مورد قبول همه اعضای این کمیسیون نیست. حال از آنجایی که برخی از مهندسان معتقدند که قانون نظام مهندسی با گذشت 20 سال از اجرای آن همچنان قانونی جامع و کارآمد است و تنها نحوه اجرایی آن باید اصلاح شود؛ آیا اصلاح این قانون ضروری است؟ و نیز از آنجایی که هر استان، سازمان نظام مهندسی خود را دارد، آیا نیاز است این سازمان در هر شهر تشکیل شود؟ «صما» در این گزارش به بررسی طرح اصلاح قانون نظام مهندسی و پیشنهاد تشکیل سازمان نظام‌مهندسی در هر شهر پرداخته است.

تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای در پی تشکیل نظام‌مهندسی در شهرها

سید احسن علوی، عضو کمیسیون عمران معتقد است: مسئولیت مجری ذیصلاح موضوع دکوراتیو و تزیینی نیست؛ که بین تقویت و عدم تقویت آن دچار شک شویم. این موضوع یک مسئله ملی است و اهمیت به این مسئولیت باعث می‌شود تغییرات عمده‌ای در کیفیت ساخت‌وساز داشته باشیم.

در حالی که هر استان، سازمان نظام مهندسی خود را دارد، آیا نیاز است این سازمان در هر شهر تشکیل شود؟ این پیشنهاد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در حال حاضر در شهرستان‌ها دفاتر نمایندگی زیر نظر هیئت‌مدیره استان فعالیت می‌کنند و در خصوص امور به‌صورت متمرکز و واحد تصمیم‌گیری می‌شود؛ اما اگر این دفاتر به سازمان نظام‌مهندسی تبدیل شوند و احساس استقلال کنند، ممکن است حتی مخالف با نظرات اعضای هیئت‌مدیره استان تصمیم‌گیری و دردسرهای بیشتر برای سازمان نظام‌مهندسی استان ایجاد کنند؛ بنابراین اداره کردن آن‌ها دشوار خواهد بود. حتی در شرایط فعلی دفاتر شهرستان‌ها گاهی موارد اقداماتی انجام می‌دهند که برخلاف تصمیمات هیئت‌مدیره است؛ بنابراین اگر احساس استقلال کنند، این وضعیت تشدید می‌شود و از نظام‌مهندسی استان اصلاً تبعیت نمی‌کنند. درنهایت به نظر می‌رسد عملیاتی شدن این موضوع منجر به تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای می‌شود و این رویکرد مشکلات هیئت‌مدیره استان را بیشتر خواهد کرد و اعضا نیز با برخوردهای دوگانه مواجه می‌شوند. بنابراین با متمرکز بودن نظام‌مهندسی اداره امور و اعضا آسان‌تر خواهد بود.

در حال حاضر انتخابات هیئت‌مدیره نظم مهندسی به‌صورت سه‌ساله است آیا شما با انتخابات چهارساله موافق هستید؟

بنده معتقدم انتخابات باید دوسالانه باشد تا با توجه به کم‌کاری یا عدم تلاش هیئت‌مدیره بتوان جلوی ضرر را گرفت؛ اما با توجه به این‌که این موضوع می‌تواند هزینه‌بر باشد. اگر به همان شکل سه سالانه باقی بماند بهتر است.

ارتقای جایگاه مجری ذی‌صلاح با چه راهکار هایی می‌خواهد در اصلاح قانون نظام مهندسی صورت گیرد؟

متأسفانه در کشور ما هرکسی با هر سوادی وارد عرصه ساخت‌وساز شده است و این یعنی ما بخش مهمی از کار را که مجری ذی‌صلاح است رها کردیم و تمرکز را بر ناظر ذی‌صلاح گذاشته‌ایم و آنچه اهمیت دارد الزامی شدن مجری ذیصلاح است و پروانه را نباید به صاحب‌ملک و سرمایه‌گذار داد بلکه باید به سازنده ذی‌صلاح داد. به‌طورکلی باید جایگاه مجری ذی‌صلاح جا بیفتد زیرا جامعه هنوز به‌صورت جد، به اهمیت و جایگاه مجری ذی‌صلاح پی نبرده است. همگان باید بدانند مسئولیت مجری ذی‌صلاح موضوع دکوراتیو و تزیینی نیست؛ که بین تقویت و عدم تقویت آن دچار شک شویم. این موضوع یک مسئله ملی است و اهمیت به این مسئولیت باعث می‌شود تغییرات عمده‌ای در کیفیت ساخت‌وساز داشته باشیم.

شهرها با تشکیل نظام‌مهندسی می‌خواهند به اختیارات مالی برسند

کورش لطفی، رئیس سازمان نظام‌مهندسی استان خوزستان معتقداست: یکی از علل اجرایی نشدن پیش‌بینی‌های قانون در مورد انعقاد قرارداد میان مالکان و مجریان ذی‌صلاح این است که در برخی از بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها، بدون اینکه پتانسیل‌ها و توانایی‌های سازمان نظام‌مهندسی مورد ارزیابی قرار بگیرد، وظایفی برای آن پیش‌بینی‌شده است.

پیشنهاد تشکیل نظام‌مهندسی در شهرها که در اصلاح قانون نظام مهندسی مطرح شده را چگونه ارزیابی می کنید؟

در حال حاضر تمام شهرها دفاتر نظام‌مهندسی دارند و به‌راحتی می‌توانند به فعالیت‌های خود برسند حال به نظر می‌رسد شهرها به دلیل دست یافتن به استقلال، اختیارات بیشتر مالی و مسئولیتی پیگیر تشکیل نظام‌مهندسی باشند؛ اما شاید بزرگ‌ترین دلیل این پیگیری‌ها افزایش اختیارات مالی باشد. در غیر این صورت در حال حاضر به تعداد استان‌های کشور، سازمان نظام‌مهندسی و همچنین یک شورای مرکزی وجود دارد. اگر قرار باشد به تعداد شهرستان‌های کشور هم نظام‌مهندسی تشکیل شود، سازمان‌دهی و مدیریت این سازمان‌ها به دلیل تنوع نظرات و سلیقه‌ها دشوار خواهد بود؛ بنابراین تعداد 31 سلیقه در سطح کشور کافی است و با تشکیل سازمان نظام‌مهندسی مستقل در شهرستان‌ها موافق نیستم. هرچند بومی‌سازی آیین‌نامه‌ها و مقررات اقدام مناسبی است، اما نه در حدی که نظام‌مهندسی شهرستان‌ها تشکیل شود؛ بنابراین تشکیل نظام‌مهندسی شهرستان‌ها کمکی به سازمان نمی‌کند. در حال حاضر در برخی از شهرها بیشتر از 50 تا 100 مهندس وجود ندارد. یک شهر چگونه می‌تواند با این تعداد اعضا بهره‌وری مناسبی داشته باشد. درنهایت باید گفت شهرها با تشکیل نظام‌مهندسی می‌خواند به اختیارات مالی برسند

یکی از بند های مطرح شده در اصلاح قانون نظام مهندسی، ارتقا جایگاه مجری ذی صلاح است. این امر چگونه حاصل می‌شود؟

در واقع آن دسته از مهندسان که به‌عنوان مجری ذی‌صلاح انتخاب می‌شوند باید علاوه بر قبولی در آزمون و دارا بودن پروانه اشتغال به کار، از تجربه و امکانات کافی برای اجرا نیز برخوردار باشند، زیرا در غیر این صورت مالک یا کارفرما زمانی که با مهندسی فاقد این شرایط مواجه شوند، با تصور این موضوع که این مهندس از توانایی لازم برخوردار نیست و سپردن اجرا به این فرد به‌صرفه نخواهد بود، خود با تشکیل اکیپی از عوامل مختلف اقدام به ساخت‌وساز می‌کند. به نظر می‌رسد یکی از علل اجرایی نشدن پیش‌بینی‌های قانون در مورد انعقاد قرارداد میان مالکان و مجریان ذی‌صلاح این است که در برخی از بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها، بدون اینکه پتانسیل‌ها و توانایی‌های سازمان نظام‌مهندسی مورد ارزیابی قرار بگیرد، وظایفی برای آن پیش‌بینی‌شده است. همین موضوع موجب شده که در سال‌های اخیر موضوع مجریان ذی‌صلاح آن‌طور که بایدوشاید اجرایی نشود؛ بنابراین ارتقای جایگاه مجری ذی‌صلاح می‌تواند در بهبود اوضاع ساخت‌وساز مؤثر باشد.

منبع خبر :

samair.ir